Жанара Утежанова
Владелица магазина мужской одежды
Клиентка Solva
Менің ата-анам ер кісілерге арналған костюмдерді сатумен айналысатын. Арада біраз уақыт өткеннен кейін мені бизнеске қосты. Осылайша мен жейделер мен галстуктарды сатумен айналыса бастадым. Кейінірек “Галстук” деп аталатын жеке бутигімді аштым. Дүкенімді ашқаныма 10 жыл болыпты. Қазіргі кезде костюмдер мен галстуктар аз сатылуда, себебі бизнестің негізгі сегменті – кэжуал стиліндегі киім-кешек.
Иә, мен әрдайым өзіме жұмыс істегенмін. Педагогикалық білімім бар, мамандығым бойынша психологпын. Алайда мен өзіңді дамытуды, жаңа ақпаратты білуді, сонымен бірге суретке түсіруді ұнатамын. Танымал блогерлердің үздік тәжірибелерімен танысамын. Бұған қоса стилисттерге арналған курстардан, бизнес жүргізу мен маркетинг бойынша оқытудан өтіп тұрамын.
Әрине, түрлі қиыншылықтар болды, оған қарамастан ең үлкен қиыншылық – тұрақты негізде өзгеріп тұратын доллар бағамы. Ол сатылымдағы киім-кешектердің құнына әсер етеді, сол себептен клиенттерге жаңа баға саясатын түсіндіруге тура келеді.
Бұған қоса жақсы сатушыны табуда қиын. Қазір мені жұмыста демалыс күндері бір әйел алмастырады, ал қалған күндері өзім боламын. Менің негізгі жеке проблемам – ол жұмысты тапсыру. Өзім адамдармен сөйлескенді ұнатамын. Көптеген тұрақты клиенттерім мені жақсы таниды. Кейбір клиенттерім маған алғаш рет мектепте оқып жүрген кезде келген. Клиенттерімнің көбісі университетте оқыған, жұмысқа орналасқан, үйленген, тіпті балалы болған кезде де менен келіп киім алады. Осындай керемет сабақтастық.
Иә, пандемия кәсіпкерлер үшін күрделі сынаққа айналды. Алайда өмірде шешілмейтін сұрақтар жоқ. Сатуды Instagram парақшасына аударып, осылайша сату көлемі үш есе арттырдым. Киім-кешектерді керемет суретке түсіріп, Reels видеороликтерін әзірлеймін. Жеткізіліммен де проблемалар болмады, үйден жеткізуді ұйымдастырдым.
Егер ешнәрсе істемесе, ешнәрсе болмайтындығы анық. Мен шын тәніммен адамдарды жақсы көремін. Олардың қажеттіліктерін зерттеймін. Клиенттерімнің көңілі толса, маған одан артық ешнәрсе керек жоқ.
Бизнесті кеңейту қажет, алайда оған қызметкерлер мен уақыт жетіспейді. Қосымша офлайн нүктені ашу туралы ойлап жүрмін. Мүмін сауда орталығынан дүкен ашатын шығармын.
Негізгі кеңес – нарықты зерттеңіз. Жаңа іспен айналыспастан бұрын білім мен құрал-саймандар қажет екендігін ұмытпаңыз.
Бизнес жүргізудің ең маңызды құрамдас бөлігі - жұмыс істеуді ұнату. Көптеген адамдар бизнес жүргізу оңай деп ойлайды. Іспен өздері айналыса бастаған кезде алғашқы қиыншылықтарға тап болып, істі тастап кетеді. Шынында бизнеспен тәулігіне 24 сағат жұмыс істеу талап етіледі.
Мысалы, мен тауарды қайдан және қаншаға сатып алу, тауарға қандай баға қою, маусымдық киім-кешекті дұрыс таңдау туралы тұрақты негізде ойлаймын.
Әрине, қателер болады және олар қайталануы мүмкін. Қателер көп болған сайын дамуға мүмкіндіктер де көп болады.